«Tο όνομα του Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης πρέπει να αλλάξει» υποστηρίζουν ανοιχτά πλέον αρκετοί.
Η συζήτηση του 2010 και 2011, όταν το πρόγραμμα «Καλλικράτης» συνένωσε τους τρεις πρώην Δήμους, επανήλθε με αφορμή τις τωρινές δημοτικές εκλογές, ξαναζεσταίνοντας τις προτάσεις που ακούστηκαν και τότε.
Μια μερίδα των οπαδών της αλλαγής του ονόματος πιστεύει ότι η σημερινή ονομασία δεν είναι όμορφη και πρακτική. Θεωρούν τον τίτλο του Δήμου καθρέφτη της περιοχής, προσεγγίζουν συναισθηματικά τον τόπο κατοικίας τους και θα ήθελαν ένα νέο εύηχο, αντιπροσωπευτικό και πρωτότυπο τοπωνύμιο για τη νέα ενότητα των τριών πόλεων.
Μια άλλη μερίδα πολέμιων της σημερινής «γραφειοκρατικής» -όπως την χαρακτηρίζουν- ονομασίας του Δήμου, υποστηρίζει ότι το μακρυνάρι «Δήμος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης» και η συνήθης του σύντμηση «3Β» δεν βοηθά στην τουριστική προβολή της περιοχής, δίνοντας και οικονομική διάσταση στο πρόβλημα της ονομασίας.
Και οι δύο προσεγγίσεις, που πολύ συχνά τέμνονται, δεν λαμβάνουν υπόψη κρίσιμα σημεία του πλαισίου μέσα στο οποίο συγκροτούνται και λειτουργούν οι Δήμοι.
Πρώτα από όλα, ο Δήμος είναι μια διοικητική ενότητα. Είναι ένας φορέας της γενικής κυβέρνησης που ασκεί μια τοπική εξουσία. Ο χάρτης της διοικητικής διαίρεσης της χώρας σχεδιάζεται από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία σύμφωνα με τις δικές της πολιτικές επιλογές.
Από το 2006 μέχρι σήμερα έχουν γίνει δύο μεγάλες τροποποιήσεις στα σύνορα (τα προγράμματα «Καποδίστριας» και «Καλλικράτης»), η σημερινή κυβέρνηση εξήγγειλε ήδη κάποιες διορθωτικές αλλαγές του «Καλλικράτη» και κανείς δεν αποκλείει ότι μια μελλοντική κυβέρνηση μπορεί να αλλάξει ριζικά ή μερικά τα σημερινά όρια των Δήμων. Άρα όλα αυτά είναι σχετικά εφήμερα.
Όμως τα τοπωνύμια είναι πολύ πεισματάρικες λέξεις. Οι ιστορικοί γλωσσολόγοι ψάχνουν σε αυτά πολύτιμα τεκμήρια για την ιστορία των γλωσσών, καθώς αντέχουν στους αιώνες όσο λίγες λέξεις. Όσες φορές έγιναν «από τα πάνω» αλλαγές σε τοπωνύμια, το αποτέλεσμα δεν ήταν πάντα σταθερό.
Ποιος θυμάται την «Αλίανθο», όπως η χούντα των συνταγματαρχών αποφάσισε να ονομάσει τη Βάρκιζα; Πόσοι χρησιμοποιούν την επίσημη ονομασία «Δίλοφο» και πόσοι το «Βλάχικα»;
Εξ αυτού συνάγεται ότι όπως και να ονομαστεί ο Δήμος, τα μεγάλα και μικρά τοπωνύμια, οι γεωγραφικές ενότητες που δημιουργήθηκαν μέσα στην ιστορία αυτής της περιοχής, θα παραμείνουν σε χρήση πολύ παραπάνω από τον βιολογικό ορίζοντα των σημερινών γενεών. Αυτά καθορίζουν κατ’ εξοχήν την ταυτότητα της κάθε περιοχής και όχι ο τίτλος του Δήμου.
Αρκετοί αντιτείνουν ότι ο Δήμος χρειάζεται «branding», όπως λέγεται για τα εμπορικά προϊόντα, τις επιχειρήσεις (αλλά πλέον και τα πολιτικά πρόσωπα) η επινόηση από ειδικούς του μάρκετινγκ μιας συνολικής ταυτότητας (όνομα, σήμα, ετικέτα και διαφήμιση).
Η θέση αυτή ξεκινά από την παραδοχή ενός ρόλου για τον Δήμο. Ότι δηλαδή συμβάλλει αυτοτελώς στην οικονομία, ότι δημιουργεί χρήμα αντί να εισπράττει μόνο, ότι συνιστά ο ίδιος ένα προϊόν που απευθύνεται σε μια αγορά και που προσπαθεί να την προσελκύσει. Πρόκειται για μια (νεο)φιλελεύθερη αντίληψη για το κράτος, που υπαναχωρεί από παλιότερες θέσεις του, περιοριζόμενο όλο και περισσότερο σε έναν επιτελικό ρόλο, ρυθμίζοντας μόνο την αγορά και όχι παρεμβαίνοντας για την άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.
Από την άλλη μεριά, η συζήτηση για την ονομασία του Δήμου κινδυνεύει να εξελιχθεί σε ένα τοπικό «μακεδονικό» ζήτημα.
Ο υγιής και θεμιτός τοπικισμός των επιμέρους γειτονιών, οι ατομικές αισθητικές αντιλήψεις, οι εν γένει πολιτιστικές ιεραρχήσεις κάθε κοινωνικής ομάδας, αναγκαστικά θα διαμορφώσουν ένα συγκρουσιακό έδαφος συζήτησης και αντιπαράθεσης όπου όλοι θα έχουν και δίκιο και ταυτόχρονα άδικο.
Ένα τοπικό δημοψήφισμα, όπως υποστηρίζεται, δεν θα μπορούσε μόνο του να επιλύσει τίποτα με δημοκρατικό τρόπο. Κι αυτό διότι η μόνη δεκτή και νόμιμη μορφή δημοψηφίσματος θα ήταν «ναι ή όχι» στην αλλαγή της ονομασίας. Ακόμη λοιπόν κι αν η δημοκρατική απάντηση ήταν «ναι», το πρόβλημα της επιλογής του κατάλληλου ονόματος θα έπρεπε να μετατεθεί σε μια «επιτροπή σοφών» ή ειδικών επαγγελματιών, αλλά και στους πολιτικούς αντιπροσώπους.
Το κύριο ερώτημα λοιπόν για όσους θέτουν ατζέντα ονόματος είναι «πόσο προϊόν είναι ο Δήμος;».
Ας αρχίσουμε όμως από τα βασικά. Ας πιέσουμε ώστε το Δημοτικό Συμβούλιο που θα προκύψει από τις ερχόμενες εκλογές να αποφασίσει να υιοθετήσει ένα καλαίσθητο και σύγχρονο λογότυπο, που αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει. Και ας δεχτούμε ότι το «Δήμος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης» είναι για την ώρα η πιο δημοκρατική, αντιπροσωπευτική και ενδεικτική ονομασία.
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Δημοσιογράφος, Μάιος 2019, Φύλλο 9)
πηγή: Γιώργος Λαουτάρης / 3vita.gr
