Τα τσιμέντα έχουν πάρει φωτιά, οι ράγες των τρένων στραβώνουν και οι ηλικιωμένοι πεθαίνουν από τη ζέστη: ο καύσωνας του Ιουλίου του 1987 κατεγράφη ως ο φονικότερος στην Ελλάδα, με τον επίσημο απολογισμό να κάνει λόγο για 1.300 νεκρούς και ανεπίσημες καταγραφές για 1.500.
Εκείνη την εποχή, υπήρχαν ελάχιστα κλιματιστικά -κυρίως σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και μόνο σε σπίτια εύπορων οικογενειών.
Η ιδέα για κλιματιζόμενους δημοτικούς χώρους ήταν μάλλον σενάριο επιστημονικής φαντασίας, με τους Αθηναίους να «πνίγονται» στους 44 βαθμούς Κελσίου.
Χωρίς κλιματισμό ήταν και τα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας, με αποτέλεσμα αρκετοί ηλικιωμένοι που αναζητούσαν βοήθεια να καταλήγουν σε ένα θάλαμο – καμίνι και στη συνέχεια να πεθαίνουν από θερμοπληξία.
Η οκταήμερη διάρκεια του καύσωνα επιδείνωσε δραματικά την κατάσταση, καθώς το θερμόμετρο δεν έπεφτε κάτω από τους 30 βαθμούς ούτε κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Η δυσφορία γινόταν ακόμη εντονότερη λόγω του νέφους στην Αθήνα αλλά και των υψηλών ποσοστών υγρασίας που επικρατούσαν εκείνες τις ημέρες στην πρωτεύουσα.
Κανένας δεν περίμενε την τραγωδία που θα επακολουθούσε -μόλις μερικές εβδομάδες μετά από τους ξέφρενους πανηγυρισμούς για την κατάκτηση του Eurobasket στις 14 Ιουνίου, όταν η χώρα ξεχύθηκε στους δρόμους για να γιορτάσει τη μεγάλη νίκη της εθνικής μας ομάδας.
Οι εφημερίδες της εποχής αποτυπώνουν την κατάσταση που επικρατεί. «Καμίνι όλη η Ελλάδα» γράφουν «Τα Νέα», «Κραυγή αγωνίας εκατομμυρίων Ελλήνων: Θεέ μου!» τονίζει στο πρωτοσέλιδό της η «Ακρόπολις».
Μια ημέρα αργότερα, στις 22 Ιουλίου, «Τα Νέα» μετέδιδαν πληροφορίες για τους πρώτους τέσσερις νεκρούς -δύο στην Αθήνα και δύο στο Βόλο.
Επρόκειτο για άτομα που έπασχαν από καρδιοπάθεια ενώ στα νοσοκομεία μεταφέρθηκαν και δεκάδες κυρίως ηλικιωμένα άτομα με προβλήματα υγείας.
Ο δραματικός απολογισμός αρχίζει σιγά – σιγά να αυξάνεται: «300 οι νεκροί» γράφουν «Τα Νέα», «Σωρός οι νεκροί στα νεκροτομεία» λέει ο Ελεύθερος Τύπος.
Οι διακοπές ρεύματος στερούν από τους ταλαιπωρημένους πολίτες και την τελευταία «ανάσα» δροσιάς -έναν ανεμιστήρα.
Οι μέρες περνούν, οι νεκροί αυξάνονται και η κατάσταση είναι πλέον δραματική.
«Σε τρένα οι νεκροί», «γεμάτα τα νεκροτομεία» γράφουν οι εφημερίδες, που δεν γνώριζαν ακόμη ότι ο καύσωνας του 1987 θα μείνει στην ιστορία ως ο φονικότερος στην Ελλάδα αλλά και μια από τις πιο πολύνεκρες φυσικές καταστροφές.
«Κύριε και κυρία X, επικοινωνήστε με το αστυνομικό τμήμα της περιοχής σας για μια σοβαρή οικογενειακή σας υπόθεση» έλεγαν οι παρουσιαστές των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων, προχωρώντας σε ονομαστικές κλήσεις προς δεκάδες οικογένειες που βρίσκονταν σε διακοπές και είχαν χάσει κάποιο μέλος της οικογένειάς τους, χωρίς να το γνωρίζουν.
Παρότι η Αθήνα είχε δει και αρκετά υψηλότερες θερμοκρασίες –48 βαθμούς το 1978- ήταν η πρώτη φορά που τόσοι πολλοί άνθρωποι έχαναν τη ζωή τους.
Οι επιστήμονες της εποχής απέδωσαν το φαινόμενο αυτό στη διάρκεια του καύσωνα και όχι την έντασή του.
Μια ακόμη δραματική διάσταση αυτής της τραγωδίας ήταν και η έλλειψη διαθέσιμων χώρων στα νεκροταφεία της πόλης, με αποτέλεσμα εκατοντάδες νεκροί να παραμείνουν άταφοι για ημέρες.
πηγή: cnn.gr