Ένα νέο σουρεαλιστικό παράδοξο παγκόσμιας πρωτοτυπίας εφαρμόζει με τη λογική του “αποφασίζομεν και διατάσσομεν” το υπουργείο Υγείας, εκδίδοντας … νύχτα, εγκύκλιο με την οποία απαγορεύει τη χρήση μη νικοτινούχων υγρών ηλεκτρονικών τσιγάρων αιφνιδιάζοντας αγορά και καταναλωτές! Ταυτόχρονα διακυβεύεται η επιβίωση 5.000 εργαζομένων του κλάδου.
Πιο συγκεκριμένα, σε μια περίοδο που γενικεύεται και επεκτείνεται όλο και περισσότερο η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου με τις ποικιλίες των αναλώσιμων υγρών να αυξάνονται και να πληθύνονται για κάθε γούστο και ανάγκη (και για αυτήν της μη χρήσης νικοτίνης), το υπουργείο εκδίδει εγκύκλιο διαστρεβλώνοντας προκλητικά τη νομοθεσία (Ν.3730/2008) για να απαγορεύσει δια ροπάλου τα υγρά αναπλήρωσης χωρίς νικοτίνη χωρίς καμία απολύτως βάσιμη αιτιολογία και κυρίως χωρίς να στηρίζει το σκεπτικό της απόφασης αυτής σε κάποια ευρωπαϊκή νομοθεσία πόσο μάλλον στα αρνητικά συμπεράσματα κάποιας σοβαρής έρευνας που ενοχοποιεί τα μη νικοτινούχα.
Πρόκειται για την εγκύκλιο με Αρ. Πρωτ: Γ.Π. /Δ2β/οικ. 39190 με θέμα: «Οδηγίες για την Εφαρμογή του Νόμου 4419/2016 (ΦΕΚ 174/ τ. Ά/ 2016) ως προς την κατασκευή, πώληση, προβολή, παρουσίαση των προϊόντων καπνού, ηλεκτρονικών τσιγάρων και συναφών προϊόντων» την οποία εξέδωσε πρόσφατα το Τμήμα Β’ της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων του Υπουργείο Υγείας. Επί της ουσίας έρχεται μια εγκύκλιος από το πουθενά με άγνωστη δικαιολογητική βάση για να δημιουργήσει πλήρη σύγχυση και ενώ τα εν λόγω προϊόντα έχουν ήδη κυκλοφορήσει στην αγορά και κυρίως αφού ένας μεγάλος όγκος έχει εκτελωνιστεί και φορολογηθεί στο Τελωνείο Πειραιά και σε όλα τα τελωνεία της χώρας.
Τι αναφέρεται όμως χαρακτηριστικά στην εγκύκλιο; Η εγκύκλιος καταλήγει χωρίς να έχει καταφέρει καν να προσπαθήσει να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα: «Συνεπώς, δεν επιτρέπεται η διάθεση στην κυκλοφορία των ηλεκτρονικών τσιγάρων άνευ νικοτίνης, που δεν πληρούν τις προδιαγραφές του άρθρου 2 του Ν. 3730/2008». Πράγμα εντελώς παράλογο καθώς ο Ν.3730/2008 που δεν αφορά πλέον τα νικοτινούχα, επιβάλλει την πλήρη απαγόρευση της κυκλοφορίας των μη νικοτινούχων προϊόντων χωρίς να τίθεται καμία προδιαγραφή κυκλοφορίας τους! * εδώ θα ήταν πιο σαφές να πούμε ότι ο Νόμος που αφορά τα νικοτινούχα σκευάσματα και τις προδιαγραφές τους, απαγορεύει μη νικοτινούχα προϊόντα.
Στην παραπάνω απαγόρευση διαπιστώνονται τα εξής παράδοξα:
1) Πρακτικά απαγορεύονται τα μη νικοτινούχα υγρά αναπλήρωσης, ενώ τα ίδια υγρά, με την προσθήκη νικοτίνης επιτρέπονται! Αυτή η απαγόρευση προκαλεί εύλογα ερωτήματα ως προς την πολιτική που ακολουθεί το υπουργείο Υγείας, το οποίο, με την απαγόρευση, φαίνεται να προωθεί τη χρήση προϊόντων νικοτίνης όπως τα καπνικά, όχι όμως όσα δεν την περιέχουν αν και κανείς θα περίμενε το αντίθετο, προκαλώντας έτσι σύγχυση στους καταναλωτές.
2) Τα υγρά αναπλήρωσης χωρίς νικοτίνη είναι χημικά προϊόντα που διέπονται από τους πιο αυστηρούς Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς Χημικών (REACH-CLP) για την ασφάλεια του Καταναλωτή. Μάλιστα, σε Εθνικό επίπεδο, για τους ελέγχους των μη νικοτινούχων προϊόντων είναι επιφορτισμένο το Γενικό Χημείο του Κράτους και το Υπουργείο Ανάπτυξης/Γενική Γραμματεία Καταναλωτή. Άρα υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο και αναρωτάται κανείς, ποιο κενό και με ποια αρμοδιότητα το Υπουργείο Υγείας επιλαμβάνεται αυτής της κατηγορίας προϊόντων.
3) Ποιόν μπορεί να συμφέρει αυτό; Και ποιος ωφελείται από αυτήν την εξέλιξη δεν γνωρίζουμε, το μόνο που είναι προφανές είναι ότι όλη αυτή η παράδοξη ιστορία θα επιβαρύνει τα δημόσια ταμεία καθώς θα σημειωθούν διαφυγόντα έσοδα από τη φορολογία των εν λόγω προϊόντων. Σύμφωνα με το Άρθρο 53Α του Ν.2960/2001, οι επιχειρήσεις του κλάδου καταβάλλουν αδιαλείπτως από το 2017 φόρο κατανάλωσης για τα μη νικοτινούχα υγρά αναπλήρωσης. Συγκεκριμένα τα εν λόγω προϊόντα περιγράφονται στον εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) αρ. 2017/1925 (Δασμολόγιο 2018) με την Συνδυασμένη ονοματολογία: 3824 99 57 : Δοχεία και ανταλλακτικά, πλήρη, για ηλεκτρονικά τσιγάρα· παρασκευάσματα για χρήση σε δοχεία και ανταλλακτικά για ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Και διερωτόμαστε, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχει προηγουμένως ενημερωθεί ότι επιβάλλει φόρους κατανάλωσης σε προϊόντα των οποίων η διάθεση στην κυκλοφορία, κατά τα ειδικώς αναφερόμενα στην εγκύκλιο, απαγορεύεται;
Αν οι επιχειρήσεις που εκτελώνισαν μη νικοτινούχα προϊόντα προβούν στην καταστροφή των σχετικών αποθεμάτων τους, θα λάβουν επιστροφή φόρου;
Να σημειώσουμε ότι τα ίδια ακριβώς προϊόντα όμως πωλούνται ελεύθερα και από άλλες επιχειρήσεις όπως, φαρμακεία, περίπτερα, supermarket, καταστήματα εμπορίας χημικών, προφανώς χωρίς οποιοδήποτε έλεγχο περί του «αν προορίζονται για ιδιοκατασκευή ή όχι».
Το Υπουργείο, για μία ακόμη φορά δείχνει να αγνοεί τι συμβαίνει στην αγορά και στρέφεται μονομερώς εναντίον των καταστημάτων, τα οποία σε κάθε περίπτωση λειτουργούν σύννομα από κάθε άποψη.
• Η εγκύκλιος περιλαμβάνει την απαγόρευση της ιδιοκατασκευής και προφανώς απευθύνεται στους χρήστες αφού οι πρώτες ύλες κυκλοφορούν ευρέως και νομίμως (χημικά προϊόντα). Σε κάθε περίπτωση, τα καταστήματα ηλεκτρονικού τσιγάρου δεν παρασκευάζουν υγρά, καθώς αυτό γίνεται αποκλειστικά από αδειοδοτημένα εργαστήρια.
H εξέλιξη αυτή έρχεται για άλλη μια φορά να αιφνιδιάσει δυσάρεστα την αγορά και τα μέλη του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Ηλεκτρονικού Τσιγάρου (ΣΕΕΗΤ) ήδη έχουν εκφράσει την αγανάκτησή τους για πολλοστή φορά καθώς γίνονται αποδέκτες αυθαιρεσιών και μονομερών ενεργειών της Διοίκησης, σε αντίθεση με ότι επικρατεί στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες όπου οι αρχές αναγνωρίζουν την αξία του ηλεκτρονικού τσιγάρου ως ασφαλέστερη εναλλακτική λύση έναντι του καπνίσματος, δεδομένου ότι αυτό δεν απευθύνεται σε μη καπνίζοντες αλλά σε ενήλικους ήδη καπνίζοντες, για τους οποίους το ηλεκτρονικό τσιγάρο αναμφίβολα αποτελεί ηπιότερη εναλλακτική από την επιλογή της χρήσης νικοτίνης. Σε κάθε περίπτωση εκφράζουν τη βεβαιότητά τους ότι η απαγόρευση της κυκλοφορίας των άνευ νικοτίνης υγρών, δεν αποτελεί τελικά μέτρο προστασίας της υγείας των καταναλωτών αλλά μέτρο που εκθέτει την υγεία των καταναλωτών σε μεγαλύτερους κινδύνους αφού με την απαγόρευση προωθείται άμεσα η χρήση νικοτίνης, με ότι αυτό συνεπάγεται, ιδίως για όσους σήμερα επιλέγουν τη χρήση μη νικοτινούχων υγρών.
